September 3, 2002

September 3, 2002 a ni a, hemi tuk hian ka tho hma hle mai a. Ka nu te thawh rualin zing dar 4 velah ka tho a, thil engvak mah tihtur a awm chuang lem hlei lo. Lehkha zir dawnin, a vawt ve angreng si, ka zir peih lo a. Chanchinbu sem an lo kal a, Venghlui-ah misualin mi a thah thu an rawn sawi a. Kan lo zawt chiang a, rawlthar pakhat anih bak sawi thui tur an hre vak lo a ni.

Hetihlai hian St. Paul's ah Class VIII kan zir ve tawh a, chumi ni pawh chuan ni dang ang bawkin sikul kal tuk a ni a, sikul kal turin dar 7 ah chuan ka insiam ta a. Mahse mi titi a tam em avangin misualin a thah tlangval chu kan sikula mi a ni tih engtin tin emaw kan hre chho ta a, thiante kan rawn kual a, lehkhabu pawh keng lovin puan dum nen sikul chu kan pan ta hnak hnak a.

Sikul kan thlen pawhin titi dang a awm thei lo, misual hmai tuamin Class XII ami Vass-a a thah thu chu a ri deuh reng a. Chanchin engmah hre chiang lo mah ila, kan thin chu a rim ve hlur bawk a. Auditorium lamah sikul naupang zawng zawng kan inhmu khawm a, chutah chuan chanchin duhawmlo tak mai chu chutih laia kan principal Bro. PK James a chuan a puang ta a, a mak kan ti hlawm hle.

A thian kawm thinte'n amah thlah nana "See you in Heaven" an han sa te kha aw, lung a ti chhe ngawih ngawih. A vuinaa tel turin sikul atangin kan kal ta a. Venghlui kan thlen chuan mi an tam tawh khawp mai. Kawngpuiah te chuan an khat thla hmur mai a, keini sikul naupang te chu a ruang min en tir a. A pa in tap chungin min lo chibai, en a har ngei mai.

A vuina hun te in lama an hman zawh hnuin, thlanmual lamah an rawn zawn thla a. Keini ho chu thlanmual thlengin puandum sinin kan intlar thla bawk a, khami ni kha a lungchhiatthlak tak zet zet a ni.

Ngaihtuahna a kal thui duh a, naupangte mah ni ila, rilru ah a awm reng a. Mumangah kan lo hmu thul, ka mumangah te khan hmaituama nen khan kan in fight nasa thin asin! Khati laia Aizawl zan lam ralmuan loh zia te, mi thenkhat phei chu thin thiin an mu ngam meuh lo anih kha. Engtin tin nge hei a reh chho ta chu a ni mai ta mai si a. Engkim hi a tha turah ngai phawt mai ang.

Vass-a documentary film an siam kha, en lo chuan en ve ngei turin ka duhsak che u. A hmuhnawmna piah lamah a lungchhiatthlak hle mai, keini pawh mittui a tla thei mai zel alawm le.

Nizan chu St. Pauls Golden Jubilee Souvenir (2004) ka phawrhchhuak a, ka en leh a, a hnuaia article ka rawn dah hi Vass-a nau ziah a ni a, a ngai ngaiin ka rawn dah chhuak e.

__________________________________________________

Ka nunkawng leh St. Paul's Higher Secondary School

- C. Lallianpuii, IX E

Mihringte hian kan nunah hian thil chi hrang hrang kan tawng thin a, a then chu hlimawm leh lawmawm tak takte an nih laiin, thenkhat erawh chu lungngaihna leh vanduaina, kan nun leh kan hun la hman zel tur tidanglam khawp thei thil te an ni ve thin. Kei pawh hi tleirawlte ni mah ila, ka nunah hian hun mak tak takte pawh ka lo tawng ve tawh a.

Chung ka hun tawn zingah chuan ka nun zawng zawng min lehlinsak vektu leh ka ngaihtuahna luah hnem bertu chu kan chhungkuain vanduaina kan tawh kha a ni. Nikum hmasa, 3rd September, 2002-a Venghluia 'Misual Hmaituam'-in a vihhlum tak C. Vanlalhruaia (Vass-a) kha ka u a ni a, khatih lai khan St. Paul's Higher Secondary School-ah hian Class XII a zir mek lai a ni.

Khang hunlai kha chuan kei chu Class VII chauh ka la ni a, Holy Heart School-a ka luh lai a ni. Hunte a kal zel a, MESLC Board Exam chu Pathian zarah ka pass ve a. Chumi hnuah vanneihthlak takin St. Paul's Higher Secondary School-ah hian entrance test-ah ka tling ve hlauh mai a, kum hnih dawn lai chu tluang takin ka lo lut ve ta a ni.

Tichuan St. Paul's School-a ka luh hnu hian mi chi hrang tam tak leh hmelhriat ngai lohte ka han hmelhriat ve a, keimah min ngaihsaktu leh ka tana tangkai leh ka mize milpuite ka tawng ve zel a. Heng ka thiante nen hian kan innel em em a, kan hlimin awmkhawmte hi a nuam kan ti em em thin a ni. Ka thiante leh midangte rilru chhungril tak tak chu ka hre ve lo va, mahse kei erawh chu hetianga kan nuih bawk bawk laite pawh hian, ka rilru chhungril rawn luah thuttu leh ka thinlung rawn verh zak thilte hi a rawn thleng leh thut thut thin a.

Chutiang huna ka awmdan chu a nihna ang chiahin ka sawifiah thiam lo va, amaherawhchu a nuam emaw, a hlimawm lam zawng chu a ni lo. Hetiang hun a lo thlen hian eng anga ri bengchheng karah pawh rilru hi a ngawiin a reh vang vang mai a ni. A tlangpui thuin, ka u thiante emaw, a awmna thin leh a lenna thin han hmuh te, a hla ngaihthlak thin han ngaihthlak te hian hetiang hriatthiam loh leh sawifiah thiam loh ang hian ka awm thin a ni. Hetiang hun a lo thlen hian awm dan tur hriat a harin, ka tawngte hi a bahlah rem rum thin.

Han ngaihtuah let hian Class VII ka nih lai ai kha chuan tun hnuah hian hetiang hun hi ka tawng hnem zawk a, mahse hun a lo rei a, min tipuitlingtu leh tumruhna min petu a lo ni zawk a. A bulte atanga chhut phei chuan vanduaina kha malsawmnaah a lo chang ti tein ka ngaihtuah ve fo thin. Han ngaihtuah zel chuan hetiang hun ka tawh chang hian keimah chauh a paltlang hi harsa ka ti em em thin a, amaherawhchu min lainattu leh thurawn a hun taka min petu tur hi Pathian hian a rawn ruat ve zel thin a.

A hmasa berah chuan ka nu leh pa te an ni lo thei lova; anmahni atang hian thil tam tak ka zir a, an tawngkam khat mai pawh hian min hnem em em thin a ni. Keini aia thil hre hnem zawk leh kawng engkima experience lo ngah tawh zawk an nih avang hian a ni deuh ber ang chu. Midang pawh min hnemtu an tam em em a, ka sawi vek seng lo va, vannei ka intiin ka lawm hle a ni.

A tawp berah chuan ka sawi duh chu St. Paul's School a ka lut thei hi ka vanneihna ber niin ka hria a, ka chhuang bawk a ni. A chhan chu ka u duhtak leh ka ngaih em em, ka tana a nun hial pawh hlan ngam khawpa min hmangaihtu C. Vanlalhruaia (Vass-a) lo luhna thin anih vang leh a hun hnuhnung ber a hmanna hmun a nih vang a ni.

__________________________________________________

Kawng bo

Ka haihawt ve angreng hle a. :D hehe. Kawng hi ka hre thei miah lo a, ka kal than deuhna, nitina ka kalna thin bak hi hriat chhunzawm ka nei ngai meuh lo tih tluk a ni. Ka kal thanna deuh pawh hi a let zawngin kal ila, 'he lai hi khawi lai nge?' ka ti leh hu zel.

Hmanah thianpa Maia te hi Durtlang an awm tirhin vawi khat sikul atangin min hruai a, kan pahnihin kan han kal a. Ka chhinchhiah ve hle ania, a chhakah Biak In a awm tih te pawh ka chhinchhiah ve thlap a, kal leh dawnah pawh buai loh nan. Tin, Mel-5 veng ani tih te pawh min hrilh ve tak e.

Vawikhat chu kan thianpa RSa hi a computer a chhia a, Chanmari Sunflower ah khan kan siamtir a, Opa nen kei nen kan kal ho a. Nghah a ngai si, tlai dar 4 velah lam leh tur an ti a. Chumi inkar chu tihtur kan hriat loh em avangin Maia te inah han chho ang u, kan tia. An la hmu ve lo bawk a, tiin inti hre tak chuan ka hruai ta a.

Inring lo taka kal kan ni bawk a, khua a vawt deuh hlek nge, kawrlum te kan ha in ka hria. Bawngkawn atang ke in kal chho ve re re ang u kan tia, kan pathum chuan kan kal ta a. A rei duh angreng khawp mai, in fiam chho pahin kan kal a. Leitan kan thlen chhoh meuh chuan a lum tha tawh hle. Tichuan, kal ngil char char tur tiin kan han kal leh tak tak mai a.

Chhun pachang a ni bawk a, a chauhthlak bawk si. Kan kal zel, ka thiana te pahnih khan thui hi an ti tawh lutuk a, kei lah khan chhukna lai kha en reng pahin ka hruai zel a. Ka ngaih a tha tawh chiah bik lo a, Selesih thleng dawn tawh takngial hian kan inhria a. Tichuan, chhukna awm ang tak chu ka hmu ta a, tah chuan chhuk tur ka tia, kan chhuk ta a.

Mahse, ka bo leh zo vek. A hmaa ka kalna kha a ni ta si lo, let leh deuh a ngai tih ka hria a, kan let leh ta a. A ni thei mai si lo, kan let leh char char a. Kan kal thui ta lutuk hi kan chau tawh si, a rei tawh angreng bawk si. Dawr pakhat hi a lo awm hlauh a, chutah chuan kan zawt ta a. "Ka pi, hetilaiah hian rawn awm thar an awm em?" kan tia, "Tute? Eng mi nge an nih?" a tia, kan sawi zel a. A hre thei si lo, a hnuah chu nu chuan, "Khawi venga awm nge an nih?" a ti a, chuveleh kei chuan "Mel 5" ka lo ti a. Chu pitar chuan, "E, mel 5 chu sawtah sawn, helai chu Leitan alawm" a ti ta chheu mai.

Kan thleng tep tawh tihin kan lo peng a, leitan lamah kan lo let leh char char chu niin. Nuih a za duhlo kher mai.

Nikum khan vawikhat chu Maia thil tur hi a chhungten an rawn thawn a, kan va lam dawn a. Chumi veng chu Munirka a ni, kei nen, Rsa leh Chda nen kan pali-in kan kal a. June thla a nia, Delhi khaw lum lai a ni bawk a. Sai Baba mandir bul atang lo lut ula, first right in rawn la anga, chuan first left a ni mai, kha an ti mai a. Awlsam viau turin kan ngai a, Mandir bul chu kan thleng a, kan lut phei ta a. An sawi ang chuan kan kal zel a, an tih ang thlap chuan kan kal zel. Kan thleng thei tawh si lo, an house number te min rawn hrilh a. Chutia han zawn theih mai lah a ni si lo.

Kan kal kan kal a, kawmkar khawi khawi emaw, mi in kar chep tak takah te kan inhnawh zel a. Keimahni pawh chu kan bo a ni ber tawh a, a lum nasa mai si, ni a sa vawr vawr a. Kan in phone zel a, lo kal rawh u an tih na lai pawh kan hmu thei tawh lo. Khawi laiah nge in awm an tih lahin sawi ngaihna kan hre tawh bawk si lo. Kal leh phawt ang u kan tia, kan kal leh a. Darkar khat tehmeuh chu kan kal kual tawh. A tawp a tawpah chuan kawngpui hi kan pawhchhuak hlawl a, kan bo nasa tawh bawk si.

Kan thil lamna tur te chu Sai baba Mandir bulah min lo chang turin an lo kal tawp a. Tichuan, keini chu Mandir kal leh tur chuan auto kan la a, Rs. 30 lai kan chawi phei leh nghe nghe. Kan lo kal thui hman viau ni tur a ni. Kan va hmuh meuh chuan an first right tih kha chu kan la ngei a, first left kha kan lo hmuh hmaih chu niin, mihring leng lek tak tak hian kawng hi a lo peng a, chu chu kan lo kal pel a, kan bo vak phah ta a lo nia. Chauhthlak duh ngei mai, in kan thlen chuan tumah che chang peih kan awm lo.

Krismas dawn kha a ni a, Maia nen bawk kan bo leh a. Kal lam chuan kan kal dik thlap, Maia bike kawl lai a nia, bike in kan leng a. Chumi zan chuan Advance Christmas programme a awm dawn a, kal pawh kan tum ve ngei. Kan thiante inah chuan kan va leng a, an gift exchange tur hi min thawn a, gift 6 vel hi ka ak a, thleng hmasa tur deuha min dah avangin aniang. Kan pahnih chuan kan va haw ta a. Haw lam chuan kan bo ta alawm le.

Kan haw hma ang reng, dar 6 ah inkhawm tan tur a nia. Chumi nang hman tur chuan kan haw kha a ni a, haw a, insiam a, kal leh nghal tum kha kan ni. Mahse kan bo ta tlat mai. A hma pawhin kan kal dik thin sia, tun tum ber kher chu kan bo ta tlat mai. Hmanhmawh nen chuan in tu lo tak a ni. Hmun reh tawkah te kan tlan a, vai ho kan zawt thin. Vaiho lah hi hrelo nih duhlo, an duhna lam lam hi an kawk ve leh tawp zel a. Kan tlan zel a, kan bo tulh tulh mai chu a ni si.

Kan thiante lahin min rawn phone sek tawh, inkhawm an tan tawh si, keini kan la bo. Hmanhmawh mah nak alaiin Traffic police in min la tiding zui. Min check ta a, hmanhmawh nen, ninawm duh viau a ni. Minute 15 vel kan din hnuah kan kal leh a, engtin tin emaw chuan kan thleng phei ve ta a. Hmanhmawh tawkin kan insiam a, inkhawmna hmun chu kan pan a, kan thlen meuh chuan dar 8 a lo pel tawh. Gift exchange programme pawh kan nang hman hram! Kan thiante an lo mangang hman hlawm hle.

Bus stand hai vangin stand 2 inkar tehmeuh a tlanin kan tlan chhuak tawh bawk. Hemi tum hian ruah a sur nasa lutuk a, Rsa khan a ni tawh a tih avangin kan chhuk a. A lo ni awzawng lo mai, Chda khan a bag-ah hard disk leh eng ilo, a huh pawi thei chi a ak a, a bag lah kha tui a lut tlang thei bawk si. Kan han tlan ta tak tak mai a, Chauhthlak duh kher mai. Verandah velah te lo ding hul ta hle hle ila, a zia deuh ni tur, ngaihtuahna hi a kim lo deuh thin chu a ni.


Kan thianpa zin tur kan thlah hian kan haw lamah auto kan la a. Rs. 70 a ti a, kan kal ve mai a. Kan tlan tan dawn tih velah hian traffic police in a lo phar a, a ding duh lo a, mahse traffic police pa chu a rawn zuang lut a. A din tir ta tho tho a, a hau ta hrep a. Chutah kei chu polite deuhin mi rawn bia a, meter in in kal em? a tia, kal lo ka tia, engzat nge a charge che u, a ti leh a. Rs. 70 ka tia. Lehkha ah ka hming te min sign tir hnu chuan auto dang min phar sak a, Sir, hetah hian kal ru, a tam berah Rs. 50 bak a ni lo ang a tia. Tichuan kan kal leh mai a.

Mahse kan bo ta tak tak mai, kan chuanna auto khalhtu khan kan kalna tur kha a lo hre lo niin, kan tlan thui tawh khawp mai a. Meter box ah lah chuan Rs. 70 a chuang tawh bawk si, road sign velah chuan Agra tihte a inziah nuaih tawh avangin kan hla hle tawh tih kan hria a. Kan chhuk tawp a, pawisa pawh chu kan pe a. Auto dang kan la leh a, kan veng kal tur chuan. Kan bo avangin Rs. 120 velin kan in kan thleng thei hram. Zingkar a ni bawk si, ninawm duh tak a ni.

Heng bakah hian sawi dawna sawi tham tak tak ni si lo hian, ka bo ve deuh reng bawk. Average a lak chuan ni hnih danah vawi khat bo ang vel ka niang :-) Khawi lai mah hi ka chhuak ngai si lo a, ka chhuah chhun chuan bo bak chu hmabak ka nei vak ngai lo. Bo chu hriatna alawm an tia, ka hre thei chuang lo.