Mi tihdan takin tun tum chu duh duh han sawi ve leh teh ang. Mahse, keini ang han sawi ve hi tuma bengah mah lut lo mahse, kan han ziah ve tawh hi chuan kan inti thei nghal sawt zel a nia. Tet deuh laia nu ten artui min han chhum a, han ei zawh meuh chuan chak ta lua ah kan han inngai nghal ngawt a. Thiante hi inbuanah kan cho kan cho nghal ringawt mai thin a ni. Duh duh sawi han tih ve pawh hi, a sawi hian kan sawi lova, a ziah hian kan ziak chu a ni miau bawk sia. Ziah tur lah hi a han vang thei mai mai khawp a, rin ai takin thuziah hi a har ka ti. Lehkhabu han ziak tur phei chuan, kei ka taimakna in a tlin thak lo. Mite hi an lo va taima thin em tih hi ka ngaihtuah ka ngaihtuah ringawt zel. Thiltih reng reng hi peih hi a han ngai khawp a, hnathawh reng reng te hi nuam a awm ngai lo. Hahthlak taka thawh vek ngai an ni a, taimak a ngai a, taimak loh chuan kha daih kha a ni mai.
Tunlaiin music video te siam kan uar em em a, a zaitute chu lo dahtha phawt ta ila. A editor te taimak ngaih tur zia ka ngaihtuah leh thin. Video pakhat reilote minit 3/4 vel daih pawh hi uluk a ngaih zia te leh tih peih neuh neuh a ngaih zia chu hriat vek a ni. Nalh deuh hleka ti tur phei chuan kar khat te a lo daih a, ni mai mai rawh se tih theih ni hek lo. Buai ve thei cher cher tur tak chu an ni.
Kan tunlai zaithiamte hi sawi a tam hle mai a, a then chu zaithiam pawh ni lo, zai ngam ve hrim hrim te an ni a. Keini ang zai thiam lo lutuk, faifuk lai rut rut thin takngial pawh hian ka nuihzat ru ve viau thin a ni. Sap hla ka sa e, te kan ti a. Kei chu, a tunlai tawng takin ‘Ka zo lo’. A chhan chu sap ho aiin sap tawng te hi an han lam no kual ki kawi vel a, ka ngei zawng tak a ni. Thenkhatin, rap kan tia maw ni, an han chham ve zuah zuah a, thenkhat chu nalh tak tak te pawh a awm. Mahni nun leh hlathu inmil miah lova phuah te pawh an awm ve kha. Mi hla thluk lak te lah hi kan han hreh lo khawp, rap lehzel ah pawh kan la zel mai. Mi hla kan han sa ve leh tawp a, an aw ang khera sak kan han tum nghal ringawt a. Buaithlak thin!! Local channel a Coolio hla rawn satu phei kha chuan a track kha a man phak loh zeuh zeuh bakah hlathu kha a ti dik lo nial nual a nih kha. Kei, awmhmunah ka lo uluk vei thin nen. A hla rawn sak phei kha chu kan thianho-a kan ngaihthlak uar em em mai a ni a, a ti tui awm loh zo vek alawm mawle. I uluk deuh tawh teh ang u. Thenkhat phei hi chu a, sap hla kan sa a, sak chuan kan sa nalh ve lutuk. Mahse, English subject-a fail leh kurh hmel pu tak tak kan tam. Thil pakhat ka lo vei ruk ve em em thin chu, kan rapper ho hi an ni. Engatinge kan rapper ho hian an Mizo hming hi an tihlan ngai loh le ka ti thin. An zahpui emaw ni chu aw te ka ti mai mai a, han ngaihtuah ve mai mai chhin teh u, Mizo hming dah hi kan vang khawp mai.
Ti leh zel teh ang, zaithiam te hi tunlai chu an piangthar leh sup sup mai. Gospel market a tha leh deuh tawh a ni mahna. Gospel band te phei chu an ding leh ta sup sup mai. Sawi zel ang, band kan han din a, tingtang kan han perh ri ve dek dek a, sam kan han zuah lehnghal ringawt zel te hi a nuihzatthlak thin. Sam kan zuah deuh chhap khan thiam hmel ta lua ah kan inngai emaw ni, nge kan tingtang perh thiam tena an entawn deuh ber Steve Vai a sam sei vang pawh a ni mahna. Lukawlh chung pawhin nalh deuhin a play theih tho, Satriani pawh a lu kawlh tel tul chung khan a zut lungrun thiam tho em. Band din te hi kan han sam lam mai mai khawp a, mahse, a tha lamah ngai ang. Band kan han indin a, hming turah kan han buai leh a, bon deuh si, nalh deuh si kan han ngaihtuah a. Sap tawng ni ngei bawk se, tih chu duhthusam a ni tlangpui thin. Kei, Mizo band ah chuan MALTA te hi an tha riau ka ti, an vocalist te hi kuhva hmuam tun chungin zuk zai theia mawle!
Tunlai chuan hmui chhah pui pui, phun zuah zuaha, chham zuah zuah te hi zaithiam kan ti a. Buaithlak thin ngawt mai. Hmanlai mi ti mai ila, tlema a senior deuh ho zaithiam zia hrelo hi an va tam tak em. Eng hla nge an sak pawh hriat loha ri bur bur te pawh hi, zaithiam kan ti a ni maithei. A tuichilh mi tan chuan a awm ve tho mai, amaherawhchu, thenkhat hi chuan kan tui vang pawh ni lo. Pa kan tih vang hrim hrim emaw, an style nalh kan tih vang emaw, an music a tang et awt em avanga ngaisang ta lua te kan ni ve mai mai hlawmin ka ring. An hlathu kan hriat miah loh kha kan suk pui ve buk buk a, hlathu tenawm leh hlauhawm tak tak te pawh an ni maithei ania.
Mi tamtak pawhin an vei niin ka hria. Kan zaithiam thenkhat te hian an thiamna lama an degree lak Doctor, Engineer etc... te hi an hmingah hian an telh tut tut zel. Hengte hi chu entertainment huangah lakluh chi an ni lo. Kan zaithiamte pawh hi diktaka sawi chuan entertainer an nih avang hian an hming bula Pi/Pu dah vel pawh hi a rem chiah lo. Chutih kara, lo dah hi chu, a inlak thiam thlak deuh ka ti thin, nge hetiang kan hming bula kan dah hian miin min ngaisang ang tih kan ring zawk. Hnamdang zaithiam zingah pawh dah an awm, mahse, ti teh ang Dr. Dre te, Dr. Hook te pawh an awm, anni hi Doctor tak tak an ni lo. Anni chu an hming lem, an intihlar nana hming lem an invuah mai mai a ni.
Kan chanchinbu lama kan zaithiam chanchin ziaktute pawh hian a zai nazawng hi chu fak tawh lo ila, a tha deuh chuan ka ring. Mahni pawhin zaithiam kan tih miah loh kha, khawvela zaithiam ber ni awm fahranin kan han fak kual vel a, anni lah hian tak tak emaw hi an lo ti thin bawk sia. Hei hi ania, zaithiam tak tak emaw kan in ti a, zaimi kan ngah tak em em. Hengah hian kan chanchinbumite pawh hian mawhphurhna an nei ve chuan ka hria. Fak phu leh zaithiam te chu fakin, an zaithiam zia te pawh ziak mah ila, a pawi reng reng lo. Zaithiam lo leh zai ve mai mai ho hi chu, fak dan chin tawk thiam ila, an nihna ang angin ziak mai thin ila, a pawi lo chuan ka ring. An huat ka ring lo, kan zaimite hi an zau tlat. Mahni nihna ang sawia haw leh si an nih chuan mimawl huangah kan seng lut hmak hmak zel anga a ni mai alawm.
Zai lampang kan sawi zel a, computer lamah lut leh daih ang. Enge, duh duh sawi hun a nia lawm. Tunlai chu computer lamah hma kan sawn chak tawh em em a, naupang tereuhte te thleng hian computer la khawih chhin lo hi chu kan tam tawh lovang. Khawimaw, thingtlang khua deuhah chuan khawih chhin lo te pawh an la tam viau mahna. Enge, sorkarin sikul hnena a sem te kha mimal in an kawl tlat teh ei! Mahse, kan thu ni tawh hek lo. Nu ho lah hi nuihzatthlakin, “Ka fapa chu computer a thiam lutuk, a khel zet zet reng mai” te an han ti thla rawk a. An fapa computer games khel thiam kha thiam ta fu ah an ngai pawh a ni mahna. Games bak tih tur awm ta vak lo turah an dah pawh a ni maithei asin. Mahse, nu leh pa tam takte hian kan fate games khel thiam hi computer an thiam lutuk tiin i fak tawh lovang u. Hengte hi chu ‘computer virus’ ni tawk leka thiam an nih hi. A tawp a tawpah chuan an tichhe leh nge nge thin. Computer hi Mizoram hian kan la dah sang em em lo niin a hriat a, a chhan chu, IT subject hi Mizoram sikul tam takah hian additional subject ang chauha dah a ni. IT te hi chu a pawimawh ang ngei hian compulsory subject a dah tur niin a hriat. Lak ngei ngei tur ni ta se, chumi ni lova, additional subject a dah anih avang hian mipa te thleng thlenga IT la peih lovin Home Science an lak tut tut thin.
Computer hi thiam sen chi pawh a ni lova, thiam tur hi a tam lutuk a. Second tin hian thil thar a awm tih tur a ni. Henglaiah games kan khel thiam a, thiam ta lua ah kan inngai thin hi a ninawm. Kan han titi khawm deuh laih laih a, games chungchang ringawt sawi te hi a khamawm. Thil dang chi hrang hrang tihtur a han tam tehlul nen hian. Internet te kan ti a, a hre ngailo tan chuan mak tak a ni. Computer khawih sil ve nil nial, thiam ziktluak tak tak silo ho lah hian, anni aia thiamlo ho hnenah hian an lo sawi tha thei ropui bawk sia. Internet ah chuan engkim, duh duh hunah a hmuh theih vek, an han ti a. Mi rama nu pakhat eirawngbawl lai pawh a en theih reng te an han ti a. Buaithlak thin!! Engtin tin emaw a lo tihtheih pawh a ni mahna le. Mahse, kan BSNL bawk hi a ni. Mizorama kan Internet Service Provider neihchhun hi, sawi leh sawi hnu, duh angin an la tha thei lo chu a nih hi. Internet muan theih thin zia te chu a hmang thang ho chuan an hria ang. mIRC an ti, Yahoo Messenger an ti, keini ang mimawl chuan enge a nih pawh kan hre thin lo. Mi fate hi an lo changkang chak ngawt mai, enge i nick? te min han ti a. Kan buai nghal hu zel, min zawt thut thut zel a, tih mai awl tak a ni. Miin, nizan chu ka chat a, ka meng rei lutuk a, an han tih te hian changkang ta lua ah hian kan ngai emaw ni. Kan en dan chu a dang nghal huih zel. Games CD an han hum tun te hian kan thlir dan chu a dang deuh chu a nih hi. Mak thei ngei!
Mi hla thluk ruk tih kha nichin khan han sawi zuai tawh a. Computer lamah pawh hian ruk thil chu a tam ve mai. Windows 95/98/XP kan tihte, kan computer a software chi hrang hrang te hi a thlawna kan neih, kan leina tena min thun sak te a ni hlawm a. Heng te pawh hi a leia lei chu ni se, man to tak tak an ni hlawm a. Hengte pawh hi ruk hming chu pe chiah lo mah ila, ruk thil chu an ni tho mai. A siamchhuaktute chuan rawn chhui chhuak ta se, pawisa tam tak chawi theihna tur te an ni hlawm. Kan vannei a siamin, an la rawn chhui em em lo pawh a ni mahna, nge ni, heng laia kan lo in copy sak kual vel hian an sumdawnna a khawih buai phalo zawk? Dik taka sawi chuan, dik fel thlip thlepa thil tih dawn chuan a saptawng takin a ‘survive’ theih loh a ni tawp mai.
Sawi tur a tam viau mai a, sawi sen a ni dawn hrih lo a. Duhtawk hrih phawt ang. Keini ang thuziak ngai lo phei chuan ‘Ka’ tihte hi kan hmang leh zuah zuah zel a, inhriatthiam vek kan ti ang chu.
(27.1.2006)
No comments:
Post a Comment